Yom Kippur

Elie Wiesel
What about my faith in you, Master of the Universe?

I now realize I never lost it, not even over there, during the darkest hours of my life.

But my faith was no longer pure. How could it be? It was filled with anguish rather than fervor, with perplexity more than piety. In the kingdom of eternal night, on the Days of Awe, which are the Days of Judgment, my traditional prayers were directed to you as well as against you, Master of the Universe. What hurt me more: your absence or your silence?

At one point, I began wondering whether I was not unfair with you. After all, Auschwitz was not something that came down ready-made from heaven. It was conceived by men, implemented by men, staffed by men. And their aim was to destroy not only us but you as well. Ought we not to think of your pain, too? Watching your children suffer at the hands of your other children, haven't you also suffered?

As we Jews now enter the High Holidays again, preparing ourselves to pray for a year of peace and happiness for our people and all people, let us make up, Master of the Universe. In spite of everything that happened? Yes, in spite. Let us make up: for the child in me, it is unbearable to be divorced from you so long. ...Klik hier om meer te lezen

Twee vlaggen

Op een zonnige zomermiddag wandelen we in Amsterdam door de Plantage Kerklaan, de voormalige Joodse buurt. Voor de Tweede Wereldoorlog was dit een levendige straat met veel Joodse gezinnen. Op vrijdag maakten de vrouwen het sjabbatseten klaar met kippensoep en de traditionele gefillte fish. Op sjabbat gingen ze naar de kleine Russische sjoel even verderop in de straat. En op zondag volgde soms een bezoekje aan Artis, aan de andere kant van de Plantage Middenlaan. Vlakbij, ze konden er zo naar toe lopen. ...Klik hier om verder te lezen

PEN VAN RAV KATZ - Vertrouwen, kracht, moed en hoop
Bron: Nieuwsbrief JGA, 21 maart 2024

Onlangs ontmoette ik een meneer die vertelde over zijn neef in Israël. Die neef is de vader van Noa Argamani, het meisje dat op 7 oktober door Hamas-terroristen vanaf het muziekfestivalterrein achterop een motor werd weggevoerd naar Gaza; de beelden van die ontvoering gingen de hele wereld over. Noa wordt nog steeds gegijzeld gehouden.

Minder bekend is dat Noa’s moeder ernstig ziek is en wordt verpleegd in een ziekenhuis in Israël. Niemand weet hoe lang ze nog te leven heeft. Deze Liora Argamani heeft nog slechts één wens en dat is haar dochter Noa te mogen omhelzen.

Ik heb de vader van Noa gebeld. Ik vertelde hem dat ik op sjabbat in sjoel zou spreken en vroeg hem wat hij voor boodschap wilde doorgeven. Jakov Argamani antwoordde: “We moeten ons sterk maken in ons geloof, we moeten ons sterk maken met de Tora. Wij zijn het volk van de eeuwigheid. Zonder ons is er niets, wij zijn het volk van Hasjem. Am Jisrael Chai.”

Zijn woorden troffen mij diep. Ik sprak met een man die al vijf maanden aan Hasjem vraagt zijn dochter weer te mogen zien, die smeekt om genezing voor zijn vrouw. Iemand die naar onze maatstaven wanhopig zou moeten zijn. Maar nee, deze man ademt vertrouwen, kracht, moed en hoop uit.

Als wij deze crisis willen doorstaan, laten we dan een voorbeeld nemen aan Noa’s vader. Laten we hoop hebben en houden en kracht vinden in de bron van ons Jodendom.

Komend weekend vieren we Poeriem. Uiterlijk vertoon en uitgelaten vrolijkheid is dit jaar misschien wat minder op zijn plaats. Maar laten we vooral deze Poeriem laten zien dat we van binnen heel veel kracht en hoop hebben.

En als u wilt, vraag dan Hasjem om heel goed voor alle gegijzelden te zorgen.

Sjabbat sjalom, Poeriem sameach en vooral goede berichten voor ons allemaal.

Rabbijn Shmuel Katz

Speciale avond gewijd aan Israel en aan Poerim
Maandagavond 4 maart 2024 j.l.

Georganiseerd door Stichting Zikna i.s.m. Sjoel Nidchei Jisraeel Jechanes
Klik hier voor de plaatjes

PEN VAN RAV KATZ - De tramhalte
Bron: Nieuwsbrief JGA, 7 maart 2024

Volgende week wordt hier in Amsterdam het Nationaal Holocaustmuseum geopend. Dat museum is gevestigd aan de Plantage Middenlaan, in het pand waarin de crèche was gevestigd, tegenover de Hollandsche Schouwburg. Op dit moment voeren mijn gedachten me naar de tramhalte voor de deur van die twee musea.

Twee weken geleden sprak ik in het hoofdkantoor van het Gemeentelijk Vervoerbedrijf kaddiesj en jizkor uit voor de meer dan veertig Joodse personeelsleden van het GVB die in de Tweede Wereldoorlog zijn omgebracht. Onder die slachtoffers waren conducteurs en trambestuurders. Ik was blij dat we een minjan hadden, zodat we die groep slachtoffers van de nazi’s met deze gebeden konden eren.

Het zijn de trams van het GVB die centraal staan in ‘Verdwenen stad’, de film van Willy Lindwer die binnenkort in première gaat. Want met die trams zijn naar schatting zo’n 48.000 Joodse stadgenoten vanaf diverse tramhaltes afgevoerd naar onder andere het CS of Muiderpoortstation, vanwaar de treinen naar Westerbork vertrokken. De conducteurs en trambestuurders, die bijna 80 jaar na de oorlog eindelijk in het GVB-hoofdkantoor met het kaddiesj en jizkor zijn herdacht, werden door hun eigen werkgever per tram afgevoerd, op weg naar wat hun trieste en tragische eindbestemming zou worden.

Een van de bekendste tramhaltes waar Joden in overvolle trams werden gepropt, was die voor de deur van de Hollandsche Schouwburg en de daartegenover gelegen crèche aan de Plantage Middenlaan. En dus voor de deur van het Nationaal Holocaustmuseum.

Ik vraag mij af of ik als ik door de Plantage Middenlaan loop nog de behoefte zal voelen om bij een van beide musea naar binnen te gaan. Ik stel me voor dat staan bij de tramhalte daar, al genoeg zal zijn. En als ik dan de tram zie verdwijnen richting de Muiderpoort, zal ik in stilte de woorden van het kaddiesjgebed door mijn hoofd laten gaan.

Sjalom en Sjabbat sjalom

Rabbijn Shmuel Katz

De nieuw Ziknaton is uit! Klik hier om te lezen.